„Hallux” to łacińska medyczna nazwa dużego palca od stopy. Także ma go każdy !!!
Łacińskie słowo „valgus” oznacza koślawy. „Hallux valgus” – paluch koślawy.
Koślawość palucha (czyli popularny halluks) to deformacja stopy mylnie kojarzona z noszeniem niewłaściwego obuwia. To stopniowe odchylanie się dużego palca u stopy w stronę pozostałych palców i powiększanie się bolesnego guzka u jego podstawy. Początkowo ból jest odczuwalny po długim noszeniu niewygodnego obuwia, deformacja nie jest duża, ale z biegiem lat ciężko jest dobrać wygodne buty. Skrzywienie palucha jest następstwem wrodzonej skłonności do wiotkości przodostopia, która jest częściowo dziedziczna. Noszenie przez kobiety butów na obcasie powoduje przeciążenie przedniej części stopy, a wąski „nosek” buta powoduje ucisk i koślawi palec. Mimo iż niewygodne obuwie zwiększa ryzyko powstania deformacji, tak nie jest jedyną przyczyną pojawiania się potocznie nazywanych „haluksów”.
Patologia dotyczy układu kostnego, jednak kluczową rolę w powstaniu paluchów koślawych mają mięśnie i tkanka łączna. Osłabienie mięśni krótkich i długich stopy oraz nieprawidłowa budowa tkanki łącznej przyczyniają się do powstania paluchów koślawych. Obecność paluchów koślawych utrudnia chodzenie, stanie, powoduje przewlekłe dolegliwości bólowe, a nieleczone zniekształcenie może prowadzić do rozwoju zmian zwyrodnieniowych w stawach kolanowych i biodrowych.
patologie współistniejące to:
- Przykurcz ścięgna Achillesa;
- Choroby reumatyczne;
- Choroby nerwowo-mięśniowe;
- Zerwanie ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego;
JAK ROZPOZNAĆ CHOROBĘ?
Powszechnie uważa się, że to choroba cywilizacyjna. Jak ją rozpoznać? – Zacząć należy od oceny stopy: charakterystycznego wygląd, objawy towarzyszące, oraz wykonanie badania dodatkowego np. RTG. Radiolodzy dzięki zdjęciu RTG oceniają położenie kości stopy, również trzeszczek. Dokonują pomiarów kątów stopy, by prawidłowo zaplanować dalsze leczenie.
Gdy dochodzi do bolesnego uwypuklenia pod środkowymi głowami kości śródstopia nazywamy metatarsalgią -jej obecność jest ważnym czynnikiem decyzyjnym przy planowaniu leczenia stopy.
LECZENIE ZACHOWAWCZE, ZAWSZE JEST W CENIE!
Pacjenci z deformacjami stopy zgłaszają się do lekarzy czy fizjoterapeutów w bardzo różnym stadium choroby. Od ledwo zauważalnych do bardzo zaawansowanych deformacji.
Odpowiednia zmiana trybu życia, obniżenie masy ciała, wysiłek fizyczny, zmiana obuwia, odpowiedni dobór wkładek korygujących oraz rehabilitacja może dać dobre rezultaty leczenia, lecz nie powinno się tego odkładać. Zbyt późne wdrożenie leczenia zachowawczego, a co za tym idzie – doprowadzenie się do stanu dużej deformacji, może uniemożliwić operację korekcyjną.
LEGENDY O OPERACJACH „HALUKSÓW”
Wydawałoby się, że to banalny zabieg. Cóż może być trudniejszego w wyprostowaniu palucha?
Dobrze zaplanowana operacja musi uwzględniać szereg czynników takich jak wiek pacjentki (lub pacjenta), choroby towarzyszące, stan naczyń krwionośnych, typ deformacji śródstopia, obecność metatarsalgii, niestabilności w obrębie stawów stępu, stopień deformacji palucha, deformację pozostałych palców. Informacje te uzyskujemy z wywiadu, skrupulatnego badania stopy i analizy radiogramów.
Wybór techniki nie zawsze jest łatwy. W literaturze ortopedycznej opisanych jest ok 160 metod korekcji koślawości palucha.
Zabiegi chirurgiczne jakie są stosowane to m.in.:
– Plastyka tkanek miękkich (przy niewielkich deformacjom)
W trakcie tego zabiegu, chirurg wykonuje nacięcie na wewnętrznym brzegu stopy, a następnie przecinane jest więzadło poprzeczne śródstopia oraz torebka stawowa. Kolejnym etapem jest usunięcie nadmiaru przerośniętej tkanki kostnej..
– Zabiegi na tkance kostnej (przy zaawansowanym deformacjom)
Metoda Scarf , Chevron’a, Osteotomia, Zabieg Lapidusa.
PRZECIWWSKAZANIA do operacji
Choroby ogólnoustrojowe: źle kontrolowana cukrzyca, choroby powodujące zmniejszenie lub brak przepływu naczyniowego w obrębie kończyn dolnych, czynne infekcje skóry
